خبرهای پزشکی و سلامت این هفته به نحوه کاهش علائم جت لگ یا خستگی ناشی از پرواز، خطرات کاهش اسید معده، ارتباط کم خونی با خطر ابتلا به زوال عقل و علائم مسمومیت با ویتامین D اختصاص دارد.
جت لگ یا خستگی پرواز یک عارضه موقتی است که در اثر سفر هوایی به مناطقی که از نظر زمانی با هم اختلاف زیاد دارند، اتفاق میافتد. در واقع جت لگ در اثر اختلال در ریتم شبانهروزی و بهمخوردگی ساعت بدن بروز می‌کند. طی مسافرت‌های طولانی، ترشح هورمون ملاتونین که در تنظیم ریتم‌های شبانه روزی دخیل است، کاهش یافته و موجب اختلال در ساعت خواب و بیداری فرد می‌شود.
علاوه بر خستگی و بیخوابی که از علائم شایع جت لگ هستند، اضطراب، یبوست، اسهال، سردرگمی، کم آبی بدن، سردرد، تحریک پذیری، تهوع، سوء هاضمه، کاهش تمرکز، تعریق و سرگیجه نیز ممکن است در فرد مبتلا ظاهر شود. ممکن است کودکان هم مانند بزرگسالان دچار مشکلات مربوط به جت لگ شوند.
به طور کلی برای تشخیص جت لگ نیازی به ارزیابی‌های پزشکی نیست. رفع علائم جت لگ بستگی به تعداد مناطق زمانی طی شده دارد. به عنوان مثال اگر از شش منطقه زمانی عبور کرده باشید، سه تا 5 روز طول می‌کشد تا بدن با منطقه زمانی جدید تطبیق پیدا کند. با این حال اگر علائم این عارضه شدید باشد و پس از چند روز از بین نرود، مراجعه به پزشک ضروری است.
راه‌های زیادی جهت پیشگیری و درمان جت لگ وجود دارد. بهترین اقدام برای پیشگیری از جت لگ، خواب کافی قبل از سفر است.
نوشیدنی‌های کافئین دار را قبل، حین پرواز، و بعد از آن به هیچ وجه ننوشید. کافئین باعث کم آبی بدن شده و برنامه خواب را مختل می‌کند. علاوه بر این، کافئین اضطراب در طی سفر را شدیدتر می‌کند. به جای کافئین تا می‌توانید، آب بنوشید. نوشیدن آب باعث می‌شود سریع‌تر با منطقه زمانی جدید سازگار شوید.
در حین پرواز تحرک داشته باشید و ورزش‌های کششی انجام دهید. حتی در حالت نشسته، پاهای خود را تکان دهید. زانوها را خم کنید، بایستید و دوباره بنشینید. هر یک ساعت، راه بروید. قرصهای خواب آور را به هیچ وجه مصرف نکنید.
اگر هنگام روز به مقصد می‌رسید، میزان خواب خود را در طول پرواز افزایش دهید. اگر شب هنگام به مقصد می‌رسید، از خواب در هواپیما چشم پوشی کنید تا هنگام رسیدن به مقصد بتوان به خوبی استراحت نمود.
قبل و حین پرواز به هیچ وجه سراغ نوشیدنی‌های الکلی نروید.
در طی پرواز کفش و یا لباس راحت بپوشید.
هر چه زودتر با وضعیت محلی مقصدی که انتخاب کرده‌اید، سازگار شوید. اگر به وقت محلی، ظهر به مقصد رسیده‌اید، ناهار بخورید نه صبحانه. اگر 6 بعد از ظهر به مقصد می‌رسید، وعده شام را انتخاب کنید نه ناهار. اگر همیشه ساعت 11 شب می‌خوابید، هنگام رسیدن به مقصد نیز این ساعت را برای خواب انتخاب کنید. تا می‌توانید تحرک داشته باشید. تحرک و ورزش باعث افزایش ترشح اندورفین شده و ریتم شبانه روزی بدن را سریع‌تر تنظیم می‌کند. در طول روز در معرض نور خورشید قرار بگیرید. نور خورشید باعث کاهش تولید ملاتونین در طول روز خواهد شد و به این ترتیب روند تنظیم مجدد ساعت بدن شما آغاز می‌گردد.
هنگام شب، دمای اتاق خود را بین ۶۲ تا ۶۵ درجه فارنهایت تنظیم کنید تا سریع‌تر بخوابید.
بهترین راه برای درمان جت لگ، پیشگیری از آن است. پس هیچ داروی خاصی برای از بین بردن علائم این عارضه وجود ندارد. فقط قرصهای خواب آور بدون نسخه (OTC) ممکن است به شما در تنظیم مجدد ساعت بدن کمک کند. سعی کنید در صورت امکان از آنها استفاده نکنید، اما اگر پزشک شما داروی خواب را تجویز کرده است، دو تا سه شب آنها را مصرف کنید.
هشدار در مورد داروهای کاهنده اسید معده:
کاهش اسید معده باعث ایجاد آلرژی می‌شود!
طبق تازه‌ترین تحقیقات محققان اتریشی، داروهای تجویز شده برای کاهش اسید معده، خطر ابتلا به آلرژی را در مصرف کنندگان افزایش می‌دهد.
به گزارش اشپیگل آنلاین داروهای تحت عنوان مهار کننده‌های پمپ پروتون (PPI)، در واقع باعث ایجاد آلرژی می‌شوند. محققان دانشگاه پزشکی وین، داده‌های این تحقیق را از سوابق بیمه درمانی حدود ۸ میلیون و ۲۰۰ نفر در اتریش بدست آورده‌اند. این تعداد، ۹۷ درصد از جمعیت اتریش را تشکیل می‌دهند.
نتایج تحلیل‌ها نشان داد که به دنبال تجویز داروهای مهار کننده اسید معده، استفاده از داروهای ضد حساسیت، نسبت به سایر داروها بیشتر بوده است. به نظر می‌رسد افرادی که از داروهای ضد اسید معده استفاده می‌کنند، دو تا سه برابر بیشتر از سایرین، سراغ داروهای ضد آلرژی می‌روند.
پزشکان PPI را برای درمان بیماری ریفلاکس معده تجویز می‌کنند. ریفلاکس زمانی اتفاق می افتد که اسید معده وارد مری می‌شود. علائم ریفلاکس معمولاً از قفسه سینه شروع می‌شود و ممکن است به گلو نیز گسترش یابد. این ناراحتی اغلب هنگام شب رخ می‌دهد.
با این حال به عقیده محققان، مصرف PPI با ایجاد اختلال در باکتری‌های روده، سبب بروز افسردگی اساسی در مصرف کنندگان می‌شود.
مصرف طولانی مدت داروهای PPI خطر ابتلا به پوکی استخوان و شکستگی‌های استخوانی را افزایش داده و با کمبود منیزیم و ریتم نامنظم ضربان قلب ارتباط دارد.
اسید معده برای هضم غذا بخصوص پروتئین‌ها بسیار حیاتی است. کاهش سطح اسید معده باعث تلاش مضاعف سیستم گوارش برای هضم مواد غذایی مانند گوشت و دیگر پروتئین‌ها می‌شود. به همین دلیل است که ممکن است بعد از خوردن گوشت دچار احساس خستگی، سرگیجه یا تهوع شوید. اسید معده همچنین از دستگاه گوارش در برابر برخی عفونت‌ها و باکتری‌ها محافظت می‌کند.
کاهش اسید معده از علل اصلی ابتلا به آلرژی غذایی و عدم تحمل مواد غذایی است. در حالی که محققان نمی‌توانند ثابت کنند که چطور اسید معده بر آلرژی و حساسیت غذایی تأثیر می‌گذارد، ولی به عقیده آنها پیوند قوی در این میان وجود دارد.
بر اساس داده‌های بیمه درمانی Barmer، در سال ۲۰۱۸ حدود ۱۱ و نیم میلیون نفر در آلمان، حداقل یک نسخه از داروهای PPI را دریافت کرده‌اند. این داروها بدون نسخه بوده و به طور آزاد می‌توان آنها را خریداری کرد.
همچنین برآوردها حاکی از آن است که بیش از ۱۵ میلیون نفر در سال ۲۰۱۳ داروهای PPI را در ایالات متحده دریافت کرده‌اند.
آیا کم خونی، خطر ابتلا به زوال عقل را بالا می‌برد؟
نتایج مطالعاتی که توسط محققان مرکز پزشکی اراسموس در روتردام هلند انجام شده، نشان می‌دهد که سطح هموگلوبین پایین‌تر یا بالاتر از حد نرمال، خطر ابتلا به زوال عقل (دمانس) را در سالهای بعدی زندگی بالا می‌برد.
هموگلوبین پروتئین موجود در گلبولهای قرمز خون است که توسط مغز و استخوان ساخته می‌شود. این پروتئین مسئول حمل اکسیژن از ریه‌ها به سایر بافت‌های بدن است. مقادیر کم هموگلوبین معمولاً نشانه کم خونی است.
کم خونی از شایع‌ترین اختلالات خونی است و تخمین زده می‌شود که در سراسر جهان بیش از یک میلیارد و ۶۲۰ میلیون نفر به آن مبتلا باشند. گفته شده سطح هموگلوبین پایین خطر ابتلا به سکته مغزی و بیماری عروق کرونر قلب را افزایش می‌دهد.
به عقیده محققان هلندی وجود کمخونی یا آنمی، شانس ابتلا به زوال عقل را ۳۴ درصد و خطر ابتلا به آلزایمر را ۴۱ درصد افزایش می‌دهد. آنها می گویند افراد با سطح هموگلوبین پایین‌تر از حد طبیعی، ضایعات بیشتری در ماده سفید مغز دارند و همین روند باعث کاهش ارتباط بین نواحی مغزی می‌شود.
هرچند این تحقیقات نیاز به بررسی‌های بیشتری دارد ولی از آنجا که هموگلوبین در رساندن اکسیژن به سایر بافت‌های بدن نقش دارد، کاهش سطح این پروتئین، باعث کمبود اکسیژن در برخی قسمت‌های مغز شده و در نهایت التهاب و آسیب مغزی را به دنبال دارد.
علاوه بر این، آهن یک ریزمغذی بسیار مهم برای بدن است که علاوه بر اکسیژن رسانی به خون، در فرایندهای پیچیده و مهمی مانند تکامل مغزی، عملکرد میتوکندری و سنتز انتقال دهنده‌های عصبی نقش حیاتی دارد.
بر اساس نتایج این مطالعه سطح هموگلوبین بالاتر از حد نرمال نیز باعث افزایش غلظت خون و افزایش خطر حمله قلبی، سکته مغزی و دمانس می‌شود.
نشانه‌های مسمومیت با ویتامین Dرا جدی بگیرید
مصرف ویتامین‌ها برای حفظ سلامت و افزایش انرژی ضروری است اما شاید هنوز ندانید که فرم مکمل ویتامین‌ها باید در مقادیر مشخصی مصرف شود در غیر این صورت خطر مسمومیت را به دنبال دارد.
در میان انواع ویتامین‌ها، ویتامین D از طریق نور خورشید در بدن سنتز می‌شود. این ویتامین، محلول در چربی است. ویتامین‌های محلول در آب اگر بیش از حد مصرف شوند، از طریق فعالیت کلیه‌ها دفع می‌گردند. اما دفع ویتامین‌های محلول در چربی به این سادگی نیست و در صورت تجمع در بدن، ایجاد مسمومیت می‌کنند.
در صورت فقر ویتامین D، مکمل‌های این ویتامین توسط پزشک و در دوز مناسب تجویز می‌گردد. ولی مصرف بیش از حد آن فرد را دچار هیپرکلسمی می‌کند.
گاهی اوقات مسمومیت با ویتامین D هیچ علامت واضحی ندارد ولی تهوع، استفراغ، یبوست، اضطراب، فشار خون بالا، نارسایی کلیه و از دست دادن شنوایی برخی از علائم رایج آن هستند.
میزان نیاز روزانه یک فرد بزرگسال به ویتامین D کمتر از ۴۰۰۰ هزار واحد (IU) است. کودکان، روزانه نیاز به ۷۰۰ واحد ویتامین D دارند. احتمال مسمومیت با این ویتامین از طریق دریافت نور خورشید یا مواد غذایی کم است.
خوشبختانه تقریباً همه موارد مسمومیت قابل بهبود است. بعلاوه، تعداد بسیار کمی باعث کلسیفیه عروق یا نارسایی کلیه می‌شود. با این حال مبتلایان به این عارضه نیاز به آزمایش‌های کامل پزشکی دارند.
بعلاوه، شما باید از میزان مصرف ویتامین D در روز مطلع باشید. اگر به اندازه کافی در معرض اشعه خورشید قرار دارید، لازم نیست مکمل‌های این ویتامین را مصرف کنید. این مکمل‌ها مخصوص افرادی است که در مکان‌هایی با نور خورشید کم، زندگی می‌کنند.
میزان مصرف غذای خود را ارزیابی کنید. غذاهایی مانند ماهی، لوبیا، شیر یا آب پرتقال می‌تواند در هر وعده، بین ۶۰۰ تا ۱۰۰۰ واحد ویتامین D به بدن برساند. این میزان ویتامین D، به علاوه قرار گرفتن در معرض نور خورشید به مدت ۲۰ دقیقه در روز، برای بدن شما کافی است.
